> Przemierzaj najdziksze Dolomity ze wszystkich
> Śpij w odległych, niepilnowanych schroniskach górskich
> Tylko dla prawdziwych alpejskich poszukiwaczy przygód
Jest taki moment, tuż przed wschodem słońca, kiedy cisza w Friulijskich Dolomitach jest tak kompletna, że niemalże słychać jej brzęczenie. Wychodzisz z chaty — różowe poranne światło odbija się od surowych wież z wapienia, żadnego człowieka w zasięgu wzroku. To jest Alta Via delle Dolomiti Friulane: dzikie, odległe i absolutnie niezapomniane. Podczas gdy większość Alta Vias prowadzi obok rifugios z cappuccino i ciepłymi prysznicami, ta trasa dla ekspertów sprowadza wszystko do tego, co najważniejsze. To tylko Ty, szlak i górująca samotność Dolomitów d’Oltre Piave.
Przez cztery wymagające dni będziesz przekraczać pola rumoszu skalnego, wspinać się na odsłonięte przełęcze i schodzić do dolin, gdzie więcej koziorożców niż ludzi. Z przystankami w Rifugio Padova, Rifugio Giaf i Rifugio Flaiban Pacherini, ten szlak łączy punkty przez dzikie serce Alp Karnickich i Gailtalskich. Wyobraź sobie teren na poziomie T4-T5, wymagana alpejska kompetencja. Ale jeśli jesteś gotowy na prawdziwą górską przygodę, z dala od tłumów, to jest właśnie to.
Wyraźnie: ta wędrówka nie jest dla początkujących. Ale dla doświadczonych wędrowców, którzy chcą prawdziwego smaku nieokiełznanych Dolomitów, Alta Via delle Dolomiti Friulane pozostanie z Tobą na zawsze.
Dzień zaczyna się łatwo, wiodąc z Calalzo di Cadore przez ciche uliczki i na most Lago di Cadore. Przez pierwsze 3 kilometry teren jest łagodny, po czym szlak zmienia się. Drzewa się zacieśniają, teren staje się bardziej stromy, a Dolomity dają o sobie znać.
Około 5,75 km wędrówka rzuca pierwsze prawdziwe wyzwanie: 1,3 kilometra trudnego terenu. Wąskie ścieżki, luźne kamienie i ostre wzniesienia — ten odcinek wymaga skupienia i najlepiej kijków trekkingowych. To rodzaj odcinka, który budzi nogi i oczyszcza umysł.
Ale to nie tylko trud i znoje. Na 10 km dotrzesz do Rifugio Tita Barba, mile widzianego miejsca odpoczynku z alpejskim klimatem. Tuż za nim znajduje się Panorama sul Lago, punkt widokowy, który zasługuje na swoją nazwę dzięki rozległym widokom na jezioro daleko poniżej.
Stamtąd szlak zaczyna się łagodzić. 6-kilometrowe zejście prowadzi przez zacieniony las i miękkie światło, aż pojawi się Rifugio Padova na skraju klifów — twoja meta na dzisiaj. Spokojny, solidny i schowany w górach, jakby tam należał.
Dzień zaczyna się bez rozgrzewki: strome 2,5 km podejście od razu od Rifugio Padova. Ostatnie 500 metrów do Forcella Giumelli (2,200 m) wymaga pełnej koncentracji i determinacji. Ze przełęczy, szlak pozostaje techniczny, podążając wąską granią T4, aż dotrzesz do rozwidlenia. Skręć w lewo i przygotuj się na strome podejście po rumowisku w kierunku imponującego Campanile di Val Montanaia, dramatycznej iglicy skalnej wznoszącej się z doliny. Ostatni wysiłek doprowadza Cię do Forcella Montanaia, gdzie otaczają Cię zapierające dech w piersiach widoki na Dolomity.
Cofnij się od iglicy i rozpocznij długi zjazd obok Bivacco Perugini, małego schronienia ukrytego w skale. Szlak się łagodzi, prowadząc do najniższego punktu dnia po około 3 km. Ale odpoczynek jest krótki — wkrótce rozpoczniesz stałe wspinanie przez ciche, surowe alpejskie krajobrazy w kierunku następnej grani.
Po 4 trudnych kilometrach dotrzesz do Forcella del Leone (2,230 m), a zaraz potem do ostatniej przełęczy, Forcella dal Cason (2,228 m). Stamtąd wszystko jest z górki: serpentyny przez rumowisko i las sosnowy prowadzą Cię w kierunku Rifugio Giaf, gdzie czeka odpoczynek — buty z nóg, a w ręku drink, gdy Dolomity cicho znikają za Tobą.
Dzień rozpoczyna się bez wahania—prosto z Rifugio Giaf, szlak prowadzi w surowy alpejski teren. Stałe podejście wzdłuż Truoi dai Sclops prowadzi do Forcella Urtisiel, pierwszego szczytu po zaledwie 2 km. Z tej przełęczy strome spadki po obu stronach odsłaniają dramatyczne widoki na poszarpane szczyty Dolomitów.
Szlak następnie biegnie wzdłuż odsłoniętych stoków, prowadząc do spektakularnego punktu widokowego nad doliną Cimoliana, gdzie rzeka wije się przez dziką, skalistą gardziel daleko poniżej.
Około 5,5 km krajobraz łagodnieje. Dotrzecie do łąki Canpuros, alpejskiej polany otoczonej klifami i porozrzucanymi drzewami. Latem rozkwita tu dzika kwiatowa łąka—nieoczekiwany, spokojny przystanek w środku surowych Dolomitów.
Ostatnie podejście prowadzi do Forcella dell’Inferno, drugiej przełęczy dnia. Z tej dramatycznej przełęczy szlak ostro opada przez 600-metrowy techniczny zjazd obok Passo del Mus, gdzie pewne kroki są niezbędne. Po tym wyzwaniu ścieżka w końcu się uspokaja, łagodnie opadając do Rifugio Flaiban Pacherini, cicho usytuowanego w trawiastej kotlinie—idealnego miejsca na odpoczynek po dzikim i pięknym etapie.
Twój ostatni dzień zaczyna się łagodnie. Opuszczając Rifugio Flaiban Pacherini, podążasz łagodnym podjazdem przez modrzewiowe lasy i skalisty teren w kierunku Passo di Suola. To krótka wspinaczka—nieco poniżej 2 km—ale wystarczająca, aby rozruszać nogi i odsłonić szerokie górskie widoki.
Na przełęczy szlak skręca w dół. Następuje równomierne zejście, oferujące spokojny rytm i oszałamiające alpejskie krajobrazy. Po około 4,5 km dźwięk pędzącej wody sygnalizuje ukryty skarb: wodospad spływający po zboczu wzgórza—idealne miejsce na przerwę i podziwianie widoków.
Krajobraz ponownie się zmienia, gdy przekraczasz suche, kamieniste koryto strumienia Rovadia, a następnie płytkie przejście przez Secondo guado del Tagliamento. Stąd dno doliny staje się coraz bliższe.
Ostatni odcinek prowadzi wzdłuż rzeki Tagliamento, wprowadzając cię w spokojną zieleń Parco dei Laghetti, gdzie małe jeziora i miękka trawa witają cię w Forni di Sopra.
